6. Sınıf Fen Bilimleri Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme Testi

Test Çöz

1. Üreme

Üreme, canlıların nesillerini devam ettirmek için yeni bireyler oluşturmasıdır. İki tür üreme şekli vardır:

a. Eşeyli Üreme

• İki farklı bireyin (dişi ve erkek) üreme hücrelerinin birleşmesiyle gerçekleşir.
• Genetik çeşitlilik sağlar.
• Hem bitkilerde hem de hayvanlarda görülür.
• Örnekler:
  • Bitkilerde: Çiçekli bitkilerde polen ve yumurta hücresi birleşir.
  • Hayvanlarda: İnsanlarda, kuşlarda ve diğer hayvanlarda sperm ve yumurta hücresi birleşir.

b. Eşeysiz Üreme

• Tek bir canlının kendi vücudundan yeni bireyler oluşturmasıdır.
• Genetik çeşitlilik sağlamaz, yavrular ana canlı ile aynıdır.
• Bitkilerde ve bazı ilkel hayvanlarda görülür.
• Örnekler:
  • Bitkilerde: Çelikle çoğalma, yumru, rizom gibi yöntemler.
  • Hayvanlarda: Deniz yıldızının kopan kolundan yeni bir birey oluşması.

2. Büyüme

Büyüme, canlıların kütle ve hacim olarak artış göstermesidir. Hücre bölünmesi ve yeni hücre oluşumu sayesinde gerçekleşir.

• Bitkilerde Büyüme:
  • Bitkilerde büyüme, kök ve gövde uçlarındaki büyüme noktalarından gerçekleşir.
  • Su ve mineral alımı, büyüme için gereklidir.
  • Fotosentez sonucu üretilen besin, büyümede kullanılır.
• Hayvanlarda Büyüme:
  • Hayvanlar doğumdan sonra büyümeye başlar.
  • Kemiklerin uzaması, kasların gelişmesi büyüme sürecini içerir.
  • Yeterli ve dengeli beslenme büyüme için önemlidir.

3. Gelişme

Gelişme, canlının vücut yapısının ve organlarının olgunlaşmasıdır. Gelişme sonucunda canlı, üreyebilme yeteneği kazanır.

Bitkilerde Gelişme:

• Bitkilerde gelişme, tohumun çimlenmesiyle başlar.
• Çimlenme için üç temel koşul gerekir:
  1. Su
  2. Oksijen
  3. Sıcaklık
• Tohum çimlenip fideye, sonra olgun bitkiye dönüşür.

Hayvanlarda Gelişme:

• Hayvanlar yumurta ya da doğum yoluyla dünyaya gelir.
• Gelişim süreci, türlere göre farklılık gösterir:
  • Başkalaşım (Metamorfoz): Kurbağa ve kelebek gibi hayvanlarda larva evresinden ergin hale geçiş.
  • Doğrudan Gelişim: İnsanlar ve birçok memelide yavru, yetişkin bireyle benzer yapıdadır.

Örnek Hayat Döngüleri

1. Bitkilerde:
   • Tohum → Çimlenme → Fide → Genç Bitki → Olgun Bitki → Üreme → Tohum
2. Hayvanlarda:
   • Kelebek: Yumurta → Tırtıl → Pupa → Kelebek
   • Kurbağa: Yumurta → Larva (iribaş) → Kurbağa

Canlıların Hayat Döngüsü ve Önemi

• Üreme sayesinde türün devamlılığı sağlanır.
• Büyüme ve gelişme, bireylerin çevreye uyum sağlamasını ve türün devamlılığı için gerekli olgunluğa ulaşmasını sağlar.